Przetaczanie krwi i nie tylko?
Reprezentacja Polski prowadzona przez Kazimierza Górskiego zdobyła na mundialu w RFN trzecie miejsce. W
decydującym o wejściu do finału meczu nie sprostała gospodarzom i musiała zadowolić się spotkaniem o trzecie
miejsce z Brazylią.
Do walki o złoto stanęli Niemcy i grająca "futbol totalny" Holandia. Dziś już wiemy, że w składach każdej z tych drużyn
mogli znajdować się zawodnicy przyjmujący środki dopingujące. O Niemcach zrobiło się głośno kilka miesięcy temu,
kiedy wyszło na jaw, że mogli coś przyjmować na mundialach w 1954, 1958 i właśnie 1974 roku. Na tym ostatnim mieli
sobie wstrzykiwać niedozwolony środek.
Być może jednak w przypadku niektórych graczy chodziło "jedynie" o przetaczanie krwi. O czymś takim mówił
Franz Beckenbauer, jeszcze będąc czynnym piłkarzem. - Mam taką specjalną metodę: zastrzyk z własnej krwi.
Kilka razy w miesiącu mój przyjaciel Manfred Köhnlechner pobiera krew z mojej ręki i ponownie mi ją wstrzykuje.
Powoduje to wzrost ilości białych i czerwonych krwinek - twierdził słynny "Cesarz", nie wiadomo jednak czy to pomogło
jego drużynie zdobyć mistrzostwo świata, czy może coś innego.
Gdyby futbol był kolarstwem...
- W finale z RFN nie zauważyłem niczego dziwnego. Niemcy nie byli fizycznie lepiej przygotowani od nas, poza tym,
że zawsze wydawali się więksi i silniejsi. Ale to chyba tylko dlatego, że pili więcej piwa - wypalił Johan Cruyff,
najsłynniejszy holenderski piłkarz w historii. Legendarny gwiazdor ekipy Oranje i Barcelony nie przypuszczał wtedy, że
jeszcze w tym samym roku afera dotknie jego i jego kolegów z boiska. Z książki Derksena można się dowiedzieć, że o
wszystkim wiedział lekarz holenderskiej reprezentacji, Fritz Kessel, mimo że sam miał dopingu nie podawać.
W publikacji nie padają żadne nazwiska konkretnych piłkarzy w kontekście mistrzostw świata, ale warto zwrócić uwagę
na to, że jeszcze przed jej wydaniem, do stosowania dopingu w nieco innym momencie przyznał się holenderski
uczestnik mundialu - Johnny Rep. Zawodnik zagrał we wszystkich meczach kadry w pełnym wymiarze czasowym, także w
spotkaniu finałowym. - Brałem amfetaminę przed meczami w europejskich pucharach. Nie było to nic dziwnego. W
momencie, gdy grałem w Ajaksie, w Pucharze Interkontynentalnym, południowcy byli aż sztywni od "amfy" - wyznał Rep.
Gdyby piłka nożna była kolarstwem albo innym sportem indywidualnym, pewnie wszczęto by szczegółowe
dochodzenie. Wykazanie, że większa ilość zawodników była pod wpływem środków dopingujących, mogłoby skutkować
zmianą kolejności na "medalowym pudle". Za ukarane odebraniem tytułów Niemcy i Holandię, na pierwsze miejsce
mogłaby wskoczyć Polska i cieszyć się przyznanym po latach mistrzostwem świata, podobnie jak młociarz Szymon
Ziółkowski, któremu dopiero w 2013 roku przyznano złoty medal za światowy czempionat z Helsinek... 2005.
Amfetamina w herbacie albo... w zupie
Futbol jednak rządzi się innymi prawami. Skądinąd wiadomo, że próbki z kontroli antydopingowych nie są
przechowywane przez tyle lat. Pozostają zatem tylko relacje naocznych świadków, których bardzo dokładnie
przepytał Derksen.
Doping w Holandii nie miał takiego charakteru jak w NRD, gdzie można było mówić o zorganizowanym systemie jego
stosowania. Był jednak w powszechnym użyciu w najlepszych klubach piłkarskich lat 70., takich jak Ajax Amsterdam,
Feyenoord Rotterdam czy Twente Enschede. Zwłaszcza ostatnia drużyna słynęła z niesamowitej wydolności swoich
piłkarzy. Zapewniał im ją doktor Dick Oosthoek, wcześniej pracujący z kolarzami i bokserami, którym podawał EPO.
W piłce rozwiązanie znajdował inny środek - amfetamina.
- Piłkarze nie prosili o to, ale w praktyce co tydzień otrzymywali środki dopingujące - pisze Derksen. - Gracze często
nie byli świadomi, że właśnie przyjęli substancje wspomagające. Czasami były one w herbacie, a czasem w zupie.
Jeden z lekarzy tabletki amfetaminy miał rozpuszczać w herbacie, którą później podawał zawodnikom. O ciekawym
incydencie wspomina Arie Haan, wielokrotny reprezentant Holandii (także z mundialu w 1974 roku). Przed meczem
Anderlechtu, w którym grał, z Barceloną, część zawodników przyjęła tzw. stymulant. Kiedy poproszono ich na
kontrolę antydopingową po spotkaniu, ryzyko wpadki było duże, ale to gracze Barcy pierwsi odmówili się jej poddaniu.
Pozwoliło to w ten sam sposób postąpić piłkarzom belgijskiego klubu.
O dopingu w Ajaksie obszernie się wypowiada masażysta tego klubu, Salo Muller, który widział przy pracy klubowego
doktora Johna Rolinka. Amfetaminę przepisywał zawodnikom jak witaminy. Brali ją między innymi wspominany już Rep,
Haan czy Piet Schrijvers i to przed najważniejszymi meczami.
- Prawdopodobnie Feyenoord i Ajax grały swoje mecze w Pucharze Interkontynentalnym przeciwko Estudiantes
Argentyny (1970) i Independiente (1972) pod wpływem środków dopingujących - można przeczytać na łamach książki.
Po pigułki do doktora miał przychodzić sam Johan Neeskens.
Są ofiary śmiertelne
Doping nie był obecny jednak tylko w dawnych czasach. W 2001 roku na przyjmowaniu nandrolonu złapano
Franka de Boera. Podobne problemy mieli Edgar Davids, Jaapa Stam, a nawet Pep Guardiola dziś trener Bayernu
Monachium.
W książce nie pojawiają się nazwiska ofiar dopingowych eksperymentów, ale część z nich zapłaciła za
"dodatkowe wspomaganie" życiem. Atak serca był przyczyną śmierci dwóch byłych piłkarzy rewelacyjnego
wydolnościowo Twente - Epiego Drosta i Rene Nottena w 1995 roku. W podobnych okolicznościach zmarł
jugosłowiański kapitan Ajaksu z lat 70. Velibor Vasović i Nico Rijnders z tego samego klubu, który dożył ledwie 28 lat.
Zawały przeżyli Rep, który w wieku 40 lat niemal umarł na boisku podczas meczu pożegnalnego Eusebio oraz Johan
Cruyff. Przypadku ostatniego z wymienionych nikt jednak nie łączy z dopingiem, a ze skłonnością do nałogowego
palenia papierosów.
W piłce zapowiada się na wielkie dopingowe sprzątanie. Po niemieckiej jego odsłonie, na wierzch wypłynęły
holenderskie brudy. i trudno zgadnąć, kto będzie następny. Pewnie kolejne rewelacje zbyt wielu piłkarskich
pomników nie zburzą, ale mogą delikatnie je nadkruszyć.
